Bir inşaat projesinin yönetimi sırasında, sürecin birbirine bağlı aşamalardan oluşması ve bu aşamalarda görev alan paydaş sayısının fazla olması sebebiyle beklenmedik birçok durumla karşılaşılabilmektedir. Bu nedenle projenin büyüklüğü ile paralel olarak yönetim süreci daha da zorlaşmaktadır.

Bina bilgi modellemesi (Building Information Modelling-BIM) en basit tanımıyla, bir mimari projenin tasarımında, inşasında ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasında yer alan tüm paydaşların bilgilerini paylaşabileceği üç boyutlu bilgi paylaşım sistemidir [1]. Birbirine bağlı proje aşamalarının yönetiminin sağlanabildiği veya aynı anda yürümesi gereken işlerin birbirleri hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlayan bilgi yönetim modelidir. Burada kullanılan sistem mimari veya teknik yazılımdan ziyade, sürecin tüm bileşenleri olan zaman, maliyet, iş gücü, mimari tasarım ve teknik hesaplamaların bir arada görülebildiği bütüncül bir sistemdir. Proje esnasında kullanılan yazılımın ismi fark etmeksizin tüm çıktılar BIM uygulamalarına entegre edilebilmektedir.

BIM ile bir simülasyon yaratılarak hızlandırılmış bir film gibi yapının inşaatı sırasındaki tüm aşamalar, mimari çizimdeki tüm mahaller, atılan her adımda harcanan maliyet ve stok durumu gibi veriler takip edilebilmektedir. Bu verilerin takibi tüm paydaşlar tarafından aynı zamanda ve farklı konumlardan yapılabilmektedir. Bu sayede inşaat sürecinde zamandan ve maliyetten büyük tasarruf sağlanmakta, iş gücüne yönelik planlamalar daha akıllıca yapılmakta ve tasarımda öngörülemeyen problemlere yönelik önlemler öncesinde alınabilmektedir. En büyük kazanımlarından biri de inşaat sırasında kullanılan malzemelerin daha verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamak ve ürün stok/satın alma planlamasını yapabilmektir.

BIM, inşaat sektörünün en büyük problemlerinden biri olan düşük verimlilik sorunu başta olmak üzere yaşanan birçok sorunun çözümünü sağlayacak bir altyapıya sahiptir. Bu yüzden, sektörün daha verimli çalışabilmesi adına devrim niteliğinde bir yaklaşım olarak algılanmaktadır. BIM ile elde edilen en büyük fayda bir yapının iki kere inşa edilebilmesidir: BIM modeli üzerinden sanal olarak ve sahada fiziksel olarak. Geleneksel yöntemler ile inşa edilen bir yapının inşaatı sırasında karşılaşılan problemler, BIM yaklaşımı ile büyük ölçüde sanal model üzerinde çözülmekte ve problem sayısı en aza indirilmektedir. BIM günümüzde 3D modelleme, koordinasyon sağlanması, çakışmaların tespit edilmesi, 4D modelleme ve simülasyon, daha doğru metraj ile doğru maliyet tahmini gibi amaçlar için kullanılmaktadır [2].

Kaynakça

• [1] BİMSoft
• [2] Ergen Pehlevan E., Yapı Bilgi Modellemesi ve Türkiye’de Kullanımı, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Aylık Dergisi, 148-3, 2018. 
• [3] buildingSMARTAlliance, National Building Information Modeling Standard Candidate Ontologies, 2008.
• [4] Ergen Pehlevan E., Güven ışın G., Yapı Bilgi Modellemesi (BIM), İnşaat Mühendisleri Odası Seminer Sunumu, 2016.

Özgen KÜÇÜKİL
Uzman
Yeşil Büyüme Politikaları Birimi
ozgen.kucukil@izka.org.tr