Greenfield Yatırım, bir doğrudan yabancı yatırım şeklidir ve genel olarak bir firmanın dış pazarlara girmek için, başka bir ülkede sıfırdan yatırım yaparak üretim ve operasyonlarını genişletmesi şeklinde tanımlanmaktadır.

(Bazı sözlüklerde veya çalışmalarda “sıfırdan yatırım” olarak çevrilmekte, ancak uygulamada çoğunlukla greenfield yatırım olarak kullanılmaktadır.)

Greenfield yatırım terimi, Yatırımcı Sözlüğü’nde “Bir şirketin yeni pazarlara girmek için doğrudan yatırım yoluyla başka bir ülkede yatırım yapılmasıdır.”  şeklinde tanımlanmıştır. (Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2020)

Greenfield yatırımlarda şirketler üretimlerini yurtdışında birleşme veya satın almalar olmadan, yeni bir üretim/operasyon tesisi veya fabrika kurarak gerçekleştirirler. Bu yatırımlar diğer yatırımlara göre daha maliyetli ve riskli yatırımlar olmasıyla birlikte, yatırımın istenildiği şekilde planlanabilmesi ve üretim veya operasyonun kontrolünün yatırımcı firmada olması nedeniyle de tercih sebebi olmaktadır.

UNCTAD tarafından hazırlanan 2020 Yılı Dünya Yatırım Raporu’na göre özellikle COVID-19 salgını sebebiyle 2019 yılına göre %50 azalan greenfield yatırımların, büyümeye ve yerli yatırımlara uzun dönemli olumlu etkileri vardır. Bu tür yatırımlar kapsamında ülkeye önemli ölçüde sermaye girişinin gerçekleşmesi, yeni ekonomik faaliyetler ve istihdam alanlarının oluşması, yerel üretim kapasitesinin artması, yatırımın verimlilik artışı, teknoloji transferi ve katma değere dönüşmesi sebepleriyle, greenfield yatırımlar bölgenin veya ülkenin kalkınmasına diğer yabancı yatırım türlerine göre daha fazla katkı sağlamaktadır. Bu nedenle, özellikle gelişmekte olan ülkeler büyüme politikalarında bu yatırım türünü önceliklendirmeli ve bu tür yatırımları çekmek üzere makro-ekonomik politikalar ve teşvikler geliştirmelidirler.

Kaynakça:

• fDi Intelligence, (2019). “fDi Explainer: What is greenfield investment?”
• Calderon,C., Loayza, N., Serven, L. (2004). “World Bank Policy Research Working Paper: Greenfield Foreign Direct Investment and Mergers and Acquisitions: Feedback And Macroeconomic Effects”
• CFI, (2021). “Greenfield Investment”
• Kurtuldu, Günay, (2014). “Doğrudan Yabancı Yatırımların Tüketiciler Tarafından Yerel Olarak Algılanmasında Etkili Olabilecek Faktörlerin Değerlendirilmesi”
• Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, (2020). “Yatırımcı Sözlüğü”
• Tureng, (2021). “Greenfield Investment”
• UNCTAD, (2020). “World Investment Report 2020:International Production Beyond Pandemic”

Hülya ULUSOY SUNGUR
Uzman
Yatırım Destek Ofisi
hulya.ulusoy@izka.org.tr