Balıkların ve diğer deniz canlılarının avlanması trol, gırgır ve uzatma ağları başta olmak üzere çeşitli av takımları ile gerçekleştirilmektedir. Söz konusu av takımları çeşitli nedenlerle denizlerde kaybolabilmekte ve bu durum deniz ekosistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilmektedir. Av araçlarının kaybolmasının birçok nedeni vardır. Genel olarak; hava koşulları (fırtınalar, akıntılar, buz hareketleri vb.), dip engelleri (batık gemi enkazları), gemi seyrüsefer durumu, balıkçılık aktiviteleriyle çatışma, zemin yapısı, insan hataları (işaret şamandıralarının iyi bağlanmaması veya gereğinden kısa bağlanması v.b.), deniz kuşları ve büyük canlıların etkileri, bazı balıkçıların kişisel çekişmelerden dolayı birbirine zarar amaçlı olarak işaret şamandırası iplerini kesmeleri, dip halatlarının diğer kayıp takımlar tarafından kesilmesi ve çeşitli donam hataları başlıca kayıp nedenleri olarak ifade edilmiştir (Ayaz vd., 2004). Söz konusu nedenlerle kaybolan av takımları avcılık faaliyetine devam etmekte ve bu duruma hayalet ağ-avcılık denilmektedir. Daha geniş bir tanımlama ile hayalet avcılık, ekipman artık bir balıkçının kontrolü altında değilken balıkları ve diğer deniz hayvanlarını yakalamaya devam eden kayıp veya terk edilmiş av araçlarını ifade etmektedir (NOAA, 2015).

Hayalet avcılık birçok zararlı etkiye yol açmaktadır. Bunların başında ise, nesli tükenmekte olan ve korunan türler dahil olmak üzere hedef ve hedef olmayan organizmaları öldürmeleri; mercan resifleri ve bentik fauna gibi sualtı habitatlarına zarar vermeleri ve deniz kirliliğine neden olmaları gelmektedir. Aynı zamanda bölgede leşçi türlerin artmasına neden olarak doğal ekosistemin bozulması yönünde olumsuz etkisi bulunmaktadır (Demirci vd., 2013).

Kaynakça:

• Ayaz, A. vd. (2004) “İzmir Körfezi’nde Hayalet Avcılığa Neden Olan Kayıp Uzatma Ağı Miktarının Tespitine Yönelik Bir Araştırma” E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, Cilt 21, Sayı (1-2) :35-38

• Demirci, A. vd. (2013) “İskenderun Körfezi’ndeki Doğal Resifler ve Hayalet Ağlar” Sualtı Bilim ve Teknoloji Toplantısı At: İskenderun/HATAY Volume: XVI.

• NOAA (2015). Impact of “ghost fishing” via derelict fishing gear. NOAA Marine Debris Program Report. Silver Spring, MD. pp.1-25.

• Su Ürünleri Avcılığında Kullanılan Ağların Özellikleri Ve Avcılıkta Kullanım Zamanları

E. Mustafa ÜSTÜNEL
Uzman
Mavi Büyüme Politikaları Birimi
mustafa.ustunel@izka.org.tr