Çevreye duyarlı ve sürdürülebilir yatırımların hayata geçirilmesi için ihtiyaç duyulan finansmanı sağlamak üzere yenilikçi finansman araçları geliştirilmektedir. Yeşil tahviller de bu yenilikçi finansman araçlarından bir tanesidir.

Yeşil tahvil, iki biçimde tanımlanabilir. Dar tanıma göre yeşil tahvil, ihraççıların tahvil ihracı yoluyla elde ettikleri geliri yalnızca çevre dostu projelerde kullanmayı taahhüt ettiği bir borçlanma aracıdır (Ng ve Tao, 2016:6). Daha geniş tanıma göre ise,  tahvilden elde edilecek nakit akışının kısmen veya tamamen yalnızca yeni veya devam eden bir yeşil projenin finansmanı veya yeniden finansmanı için kullanıldığı,  dört yeşil tahvil ilkesine uyumlu olarak çıkarılan borçlanma aracıdır  (International Capital Market Association,   2016).

Tanımlar, yeşil tahvillerin ayırt edici iki temel özelliğine dikkat çekmektedir.  Birincisi,  yeşil tahvillerin,  dört temel ilkeye uygun çıkarılmalarıdır. İkincisi,  yeşil tahvillerin, yeşil projelerin finansmanı için kaynak sağlama amacıyla çıkarılmalarıdır (Kandır ve Yakar, 2017).

Dört temel ilke aşağıda kısaca açıklanmıştır (ICMA, 2017, s.2-4).

• Yeşil tahvil ihracı yoluyla sağlanacak fonların yeşil projelerde kullanılması zorunlu olup bu durumun ihraç aşamasında yazılı hale getirilmesi gerekmektedir.
• Yeşil tahvil ihraççısının, finanse edilecek yeşil projelerin nasıl seçileceğini ve değerlendirileceğini açık biçimde ifade etmesi gerekmektedir.
• Fonların yönetimi ile ilgili bilgiler konusunda da şeffaf bir yönetim öngörülmektedir.  Bu konuda bir dış denetçiden destek alınması tavsiye edilmektedir.
• İhraççının, yeşil tahvil fonlarının yönetimine ilişkin raporları düzenli biçimde hazırlaması ve yayımlaması önerilmektedir.

Bu ilkelerin uygulanması konusunda yasal bir yaptırım bulunmamakta ve söz konusu ilkeler yoruma açık bir şekilde uygulanmaktadır (Krupa ve Harvey, 2017, s.925).

Yeşil proje ise aşağıda yer alan konularda yapılan yatırımları içermektedir (Jun, Kaminker, Kidney ve Pfaff, 2016, s.13).

• Yenilenebilir enerji
• Enerji verimliliği
• Kirliliği önleme ve kontrol
• Doğal kaynakların sürdürülebilir biçimde yönetilmesi
• Biyoçeşitliliğin korunması
• Temiz ulaşım
• Sürdürülebilir su yönetimi
• İklim değişikliğine uyum

Kaynakça:

• International Capital Market Association  (2016),  Green Bond Principles, Http://Www.İcmagroup.Org/Regulatory-Policy-And-Market-Practice/Green -Bonds/Green-Bond-Principles/ (Erişim Tarihi: 08.08.2016)
• Jun  M.,  Kaminker C.,  Kidney S. ve  Pfaff N.  (2016). Green Bonds: Country Experiences, Barrıers And Options, G20 Green Finance Study Group Report, Http://Unepinquiry.Org/Wp-Content/Uploads/2016/09/6_Green_Bonds_ Country_Experiences_Barriers_And_Options.Pdf(Erişim Tarihi: 16.08.2017).
• Kandır S.Y. Ve Yakar S. (2017). Çukurova Üniversitesi İibf Maliye Dergisi, Ocak-Haziran 2017; 172: 85-110
• Krupa J. Ve Danny H.  (2017). Renewable Electricity Finance İn The United States: A State-Of-The-Art Review, Energy, 135: 913-929.
• Ng,  T.H.  Ve Tao,  J.Y.  (2016),  Bond Financing For Renewable Energy İn Asia, Energy Policy, 95, 509-517.

İdris DAĞHAN
Uzman
Proje Uygulama ve İzleme Birimi
idris.daghan@izka.org.tr