Kitle turizmi, turistik amaçlı ziyarette bulunan çok sayıda ziyaretçinin bir seferde, aynı yere grup halinde gerçekleştirdiği ziyaret türünü ifade etmektedir. Bu turizm türünde pazarlama çoğunlukla standartlaştırılmış faaliyetler içeren paket turlar aracılığı ile gerçekleşmektedir.

1800’lü yıllarda ekonomik olması ve kitlesel hareketlere imkân vermesi nedeniyle demiryollarının yolcu taşımacılığında kullanılması paket turların yaygınlaşmasında ve kitle turizmin gelişiminde pay sahibi olmuştur. Sanayi devrimi ile birlikte orta sınıfın gelir seviyesinde artış ve işçi hakları düzenlemeleri kapsamında elde edilen izin hakkı gibi gelişmeler de kitle turizminin başlamasında etkilidir. 1851 yılında Thomas Cook tarafından yaklaşık 150 bin kişilik turist grubunun Londra’daki büyük sergi ziyareti ilk kitle turizmi faaliyeti sayılmaktadır (Güleryüz, 2020).

Uluslararası turist hareketliliği 1950 yılında 25 milyon iken 2019 yılında yaklaşık 1,5 milyar seviyelerine yükselmiştir (UNWTO, 2019). Düşük maliyetli hava ulaşımı, sosyal medya aracılığı ile artan iletişim, şehirleşme ve nüfus artışı gibi sebeplerle turizm hareketliliği her geçen gün hız kazanmaktadır. Bu hareketlilikte standartlaştırılmış ürün ve hizmet sunumuna bağlı olarak bireylere düşük fiyatlarla tatil yapma imkânı sunan kitle turizmi tercih edilen turizm türü halini almıştır. Ancak turizm hareketliliğindeki artışa bağlı olarak bazı destinasyonlarda taşıma kapasitesinin aşılması, doğal kaynakların aşırı kullanımı, kıyılarda betonlaşma ve belirli dönemlerde nüfus artışının yerleşik halk üzerinde yarattığı sosyal etkiler nedeniyle sektörde kitle turizmi dışında, turizm çeşitlendirmesi ile sürdürülebilir turizmi destekleyen yenilikçi turizm türleri turizm stratejilerinde önem kazanmaktadır (11. Kalkınma Planı, 2018).

Kaynakça

• Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) (2018). Understanding and Managing Urban Tourism Growth beyond Perceptions Report.
• Güleryüz U. (2020).  Thomas Cook Şirketi’nin Tarihçesi ve Batışı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24 (3) , 1433-1445.
• 11. Kalkınma Planı Turizm Özel İhtisas Komisyon Raporu (2018).

Gökçe AYDOĞDU
Uzman
Mavi Büyüme Politikaları Birimi
gokce.kalyoncu@izka.org.tr