Bağlama limanı dışında gemiyi üçüncü şahıslara karşı temsil eden bir işletmedir. Gemi acenteleri yaptıkları anlaşmalarla gemi sahibi, kaptan, işleten veya gemi kiralayanın nam ve hesabına hareket eder, üçüncü kişi ve kuruluşlara karşı kendilerine verilen yetki çerçevesinde onların haklarını korur, geminin ihtiyacı olan her türlü iş ve işlemlerin zamanında, doğru ve hızlı biçimde yerine getirilmesini sağlar. Temel iş ve işlemler geminin limana geliş ve gidişlerinde gümrük, liman, polis, sahil sağlık, kıyı emniyeti, konsolosluk bağlantılı işlemlerin yerine getirilmesi, rıhtım ve iskelelere yanaşıp kalkma ve yükleme – boşaltma işlemlerinin takibini içerir.

Temsil ettiği taraflar açısından önemli sorumluluklar yüklenilen gemi acenteleri hizmetlerinin karşılığını gerek gemi ve gerekse yükten alırlar. Dünya geneline bakıldığında, gemi acenteleri ana limanlarda uluslararası temsilcilikleri olan küresel deniz servis sağlayıcılarından, küçük çaplı aile işletmelerine kadar pek çok şekil ve büyüklükte karşımıza çıkabilmektedir. Hangi nitelikte olursa olsun gemi acenteliği taraflar arasında güvenirlilik esasına dayanmaktadır.

Kaynakça:

• Bayırhan İ. ve Nas, S. (2013). Düzensiz Hatlarda Hizmet Veren Gemi İşletmelerinin Gemi Acentası Seçim Kriterleri: Merkezleri İzmir’de Bulunan Kuru ve Dökme Yük Gemi İşletmelerinde Bir Araştırma. Beykoz Akademi Dergisi, 2(2), s.1-19.
• Gemi Acenteleri Yönetmeliği. 5 Mart 2012 tarih ve 28224 sayılı Resmi Gazete
• Nomer, F. (2014). Deniz Taşımacılığında Gemi Acentelerinin Yeri ve Önemi ve Bir Araştırma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası Ticaret ABD, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi

Dr. Saygın Can OĞUZ
Uzman
Mavi Büyüme Politikaları Birimi
saygin.oguz@izka.org.tr